Ik vertel verhalen die er toe doen – Maarten Dallinga
Stichting 113 Zelfmoordpreventie wil dat alle scholieren op het middelbaar onderwijs in Nederland zo snel mogelijk structureel worden gescreend op depressiviteit en suïcidaliteit. Wie klachten heeft, krijgt wat 113 betreft direct een preventietraining aangeboden. In Oost-Brabant zijn hier positieve ervaringen mee opgedaan. Dat nieuws bracht ik in NRC, samen met een achtergrondstuk.
Vanwege de coronacrisis zorgde ik onverwachts tien dagen voor mijn eenjarige neefje. Ik schreef hem een brief voor later.
Lieve Jens,
Zodra jij in je bedje lag en ik de gordijnen had gesloten, sloot jij meestal direct je ogen. En misschien was het verbeelding, maar je leek dan telkens een beetje te glimlachen. Je was tevreden met je speen, knuffeldoekje en pluizige vriend Meneer Haas. Het maakte me blij, maar evengoed jaloers en daarmee verdrietig. Je stelde weinig voorwaarden aan geluk. Voor grote zorgen was het sowieso te vroeg.
Misschien is dat nu wel anders, nu je vijftien bent, twintig misschien – al hoop ik natuurlijk dat je iets van je blijmoedigheid hebt vastgehouden.
Ik vertel je graag over april 2020, toen ik onverwachts negen nachten bij je in Drenthe logeerde. Eigenlijk was ik helemaal niet van plan om mijn woonplaats Utrecht te verlaten; vanwege de coronacrisis raadde het kabinet reizen ten strengste af. Maar om diezelfde crisis moest ik wel.
Er waren momenten dat ik dacht: kan ik niet beter stoppen met dit project? Wordt het wel goed? Wat ben ik blij dat ik heb doorgezet; mijn podcastserie Verstrikt, over zelfdoding en het voorkomen daarvan, heeft ontzettend veel losgemaakt. Ik heb er nu zelfs een Tegel mee gewonnen, in de categorie Audio. De Tegels worden gezien als de belangrijkste journalistieke prijzen van Nederland.
“Deze winnaar heeft het lef om vanuit een persoonlijke ervaring een moeilijk, maar zeer belangrijk onderwerp op de kaart te zetten. De combinatie van het persoonlijke verhaal van de maker met de journalistieke uitwerking geeft de productie extra overtuigingskracht”, zegt de jury. “De drie ingezonden afleveringen vertellen op een bijzonder integere wijze een bijzonder, maatschappelijk zeer relevant, verhaal.”
Mijn concurrenten waren Audiocollectief Schik (podcast El Tarangu, VPRO), NRC (podcast over de genocide in Rwanda), Tom Rooduijn (radiodocumentaire Het schimmenspel, VPRO, NPO Radio 1) en Gijs Groenteman (podcast Groenteman in de kast, de Volkskrant). Vorig jaar won ik al De Tegel in de categorie Regio met mijn podcastserie Anoniem Intiem.
Geen afleiding, sociale isolatie, groeiende onzekerheid: door de coronacrisis kan het aantal zelfdodingen sterk toenemen, vrezen deskundigen. De eerste signalen zijn er al. Ik schreef er een groot stuk over voor de Volkskrant.
Ik ben 32 en maakte nooit een oorlog mee. Ik ben nooit gedeporteerd of gevangen genomen. Ik weet ook niet hoe het is als je vriendjes ineens moeten onderduiken. Maar wat als je wél een oorlog hebt meegemaakt? Wat doet dat met je gedachten over vrijheid, met je oordeel over de betekenis ervan, het belang en de kwetsbaarheid? Op verzoek van het Nationaal Comité 4 en 5 mei sprak ik voor het NC Magazine met vijf ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog. Klik hier voor de webversie of de PDF. De prachtige foto’s zijn van Daniel Niessen.
Met mijn podcastserie Verstrikt voor Omroep Gelderland ben ik winnaar geworden van de NL Award in de categorie radio. Ook heb ik de categorieoverstijgende Gouden NL Award gewonnen. Dit is de jaarlijkse prijs voor de beste journalistieke productie van alle Nederlandse regionale omroepen.
De jury schrijft: “Een precair onderwerp uitmuntend behandeld. De maker toont kennis en zelfinzicht, betrokkenheid en voorzichtigheid. Deze serie is technisch vlekkeloos, integer, meeslepend, deskundig en persoonlijk. Wat ontzettend knap gemaakt.” Aan de Gouden NL Award is een geldprijs van 2.500 euro verbonden.
Door de coronacrisis klinkt de wereld anders en verandert de betekenis van alledaagse geluiden. Daarom worden nu op veel plekken opnames gemaakt. Ik schreef erover voor NRC Weekend. “Amsterdam klinkt ineens als Nijkerk.”
Hoe beleef je de coronacrisis als je al een oorlog meemaakte en toen óók in thuisisolatie zat? Voor NRC sprak ik met ervaringsdeskundigen. “Ik droom dat ik geen kracht heb om weg te rennen.”
Ondanks het voorschrift om anderhalve meter afstand te bewaren, zijn sommige homomannen nog steeds op zoek naar seksdates. Tot grote frustratie van andere gays, die een campagne zijn begonnen. Ik schreef erover voor Winq.
Hoe steun je iemand die door de coronacrisis veel stress ervaart? Ik maakte voor NRC een rondgang langs vijf ervaringsdeskundigen uit heel verschillende disciplines en tekende hun ervaringen en tips op. Vier adviezen om elkaar zo goed mogelijk door deze tijd heen te slepen.
Voor mensen met hypochondrie zijn moeilijke tijden aangebroken: die zijn normaal al zo bang ernstig ziek te worden. Hoe gaan zij met het coronavirus om? Ik schreef erover voor NRC.
Ik ben met Verstrikt (Omroep Gelderland) genomineerd voor de NL Awards, de jaarlijkse onderscheidingen voor de beste producties van regionale omroepen. Ik maak kans in de categorie Radio, samen met Buro de Vries: 100 jaar radio (Omrop Fryslân) en de podcast Ik sla mijn vrouw (Omroep Brabant). De uitreiking is op 25 maart. In 2018 was ik ook genomineerd voor een NL Award, toen samen met collega Ellen Kamphorst.
Stichting Verhalende journalistiek heeft mij vanwege Verstrikt benoemd tot Meesterverteller van 2019. Uit meer dan 150 producties selecteerde de Vlaams-Nederlandse redactie de tien mooiste journalistieke verhalen in de categorieën Lezen, Luisteren, Klikken en Kijken.
Dit schrijft de jury: “Met een schokkende beginscène waarin Maarten Dallinga zijn ouders vraagt waarom hij een podcast over zelfdoding maakt, grijpt Dallinga zijn luisteraars vast en laat ze niet meer los. Door zijn bijzonder goede interviewstijl kunnen we ons voorstellen dat de mensen met wie hij praat echt iets aan de gesprekken met hem hebben gehad. Met prachtige personages, mooie muziek en hier en daar een snik, heeft Dallinga dit zware onderwerp bespreekbaar gemaakt.”
Peter Zantingh (NRC) interviewde mij voor Meestervertellers over het maakproces.
Psychiater Albert Batalla stelde een nieuwe diagnose waardoor een psychiatrische patiënt zijn euthanasieverzoek introk. “Hij kreeg weer grip op zijn gedachten, zodanig dat hij niet langer euthanasie wilde. ‘Ik wil leven’, zei hij letterlijk.” Lees hier het interview dat ik schreef samen met Anne-Martijn van der Kaaden voor NRC Weekend.
Er kan meer gedaan worden om zelfdodingen onder tieners te voorkomen, vindt hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie Arne Popma. Hij leidde een werkgroep die onderzoek deed onder nabestaanden. Ik interviewde hem voor NRC Weekend.